DUYGUSAL ŞİDDET
Duygusal şiddet; anne baba çocuk, kardeş, arkadaş, eş,
partner, iş arkadaşı vb. hangi ilişki olursa olsun; şiddete uğrayan bireyin kendine olan inancının düşmesine neden olur. Bununla birlikte, bugünkü konumuz eş ilişkisi. (Diğer ilişkilerinizi de bu yazıya göre değerlendirebilirsiniz. )
Eşiniz ya da partneriniz sizin
her sözünüzü, davranışınızı, seçimlerinizi küçümsüyor, sizi suçluyor, eleştiriyor, kınıyor, aşağılıyorsa; ya da utandırıyor, mahçup ediyor, alay ediyor, rezil olmanıza neden oluyorsa, ya da aşırı öfkeliyse, hakaret ediyor, küfrediyorsa, lakap takıyorsa, tehdit ediyor ve cezalandırıyorsa, yalan söylüyor, manipule ediyorsa,
tahakküm altına alıyor, kontrol ediyor, kendinizi kapana kısılmış gibi hissettiriyorsa; duygusal şiddet uyguluyor demektir.
Sürekli duygusal şiddete maruz kalan kişide kaygı, travma sonrası stres bozukluğu, uykusuzluk, depresyon gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.
Olayın içinde olduğunuz için duygusal şiddeti kolaylıkla fark etmeyebilirsiniz. Aşağıda yazdığım örneklerle, bunu daha iyi fark edebilirsiniz.
- Yakın ya da uzak çevrenizdeki insanların yanında sizi aşağılar mı ve düşünce ya da davranışlarınızla alay eder mi?
- Sevgi, ilgi, şefkat isteğinizi karşılamıyor mu? Sizi ihmal eder mi?
- Bu davranışından rahatsız olduğunuzu söylemeye çalıştığınızda “sen de çok alıngansın, sulu gözsün” der mi?
- Her davranışınızı, konuşmanızı eleştirir, düzeltmeye çalışır; eğer bir işte çalışıyorsanız, işinizi bile kontrol etmeye çalışır ve sizin kendinizi yetersiz hissetmenize neden olur mu?
- Bir yerden alışveriş yapmak istediğinizde “ne diye aldın, gerek var mıydı? ” diye sorgular mı, engel olur mu; ya da satın aldığınız bir şeyi “olmamış, ne zevksizsin, bu alınmaz! ” diye değiştirtir mi? Sizi kontrol eder ve para harcamanıza karışır mı?
- Kendinizi geliştirmek istediğinizde alay eder mi, hayallerinizi ve küçücük başarılarınızı takdir etmek yerine, sizi sürekli aşağılar ve küçümser mi?
- Bir konuda sizi haksız duruma düşürüp, kendi haklılığını size dikte eder mi? Kabul edilmediğinde öfke duyar mı?
- Yaptığı hatadan dolayı üzüldüğünüzde çok zor özür dileyip, “ama sen de bunu yapmıştın” diye sizi suçlar mı ya da sık sık özür dileyip aynı hataları tekrar tekrar yapar mı?
- Bireysel sınırlarınızı ihlal ediyor mu? Kendi ailesi, kendi isteklerini ön plana alıyor ve sizinkileri önemsemiyor mu?
- Eleştirel ebeveyn davranışıyla, size yol gösterme bahanesiyle; “senin/bizim yaşadıklarımızın asıl nedeni yine sensin” imasıyla sizi sık sık suçluyor mu?
- Üzüldüğünüzü söylemek, duygunuzu ifade etmek istediğiniz bir anda laf karıştırır mı? Duygularınızı umursamaz ve önemsemez mi, sizinkileri ötelerken, başkalarının duygularını daha iyi anlar mı? Kendinizi ikinci plana atılmış hisseder misiniz?
Sizin duygularınızı, düşüncelerinizi, önerilerinizi, ihtiyaçlarınızı önemsemez mi? Kendinizi kötü hissetmenize neden olur mu? - Sık sık küser mi?
- Sorunları çözmek için bir adım atmak yerine, sizi suçlayarak sık sık; “ayrılalım/tamam hadi madem boşanalım! ” diye tehdit eder mi?
- Sizi yönetmek, kontrol etmek için, cinsel ilişkiden mahrum bırakarak sizi cezalandırır mı?
- Özelinizi, sırrınızı anlattıysanız bunu çevrenizdekilerle paylaşır mı?
- Kök ailesine bağımlı olup, sizi dışlıyor, öteliyor hissine mi kapılıyorsunuz?
- Sizi o kadar değersizleştirip, “Bana kul köle olmalısın. Benden daha iyisini bulamazsın. Benim kadrimi bil.” mesajı verir ve kendinizi suçlu ve nankör hissetmenize neden olur mu?
- Gitmek istediğiniz yerler konusunda mutlaka ona danışmak zorunda kalır mısınız? Gitseniz bile, sık sık mesajla sorup” Yanında kim var? Konum at. Resim at. Görüntü ver” diye sizi sürekli kontrol etmeye mi çalışır? Tepki gösterdiğinizde; “Seni seviyorum. Kaybetmekten korkuyorum” der mi?
- Ona güven duymaz mısınız? O size güven duymaz mı?
- Onunla birlikteyken; yargılanacağınızı kınanacağınızı, suçlanacağınızı, eleştirileceğinizi düşünüp; konuşmaya çekinir misiniz?
….
Duygusal şiddete maruz kalmak; öz saygınızı, özgüveninizi, özdeğerinizi fark ettirmeden düşüreceği için; önlem almalısınız. Öncelikle yüreğinizdeki, ruhunuzdaki, zihninizdeki bu yaraları tamir edip, kendinizi iyileştirmelisiniz.
Şimdi düşünün…
Çocukluğunuzdan bu yana buna benzer ilişkilere maruz kaldınız mı?
Sevginin bu şekilde alınacağına mı inanıyorsunuz?
Anne babanızla iletişiminiz bu şekilde miydi?
Anne babanızın birbiriyle iletişimi bu şekilde miydi?
Yoksa sadece şimdiki ilişkiniz mi bu şekilde?
Bu duruma gelmek, sizin olanlara sessiz kalmanızdan kaynaklanmış olabilir mi?
Yoksa sesinizi çıkarmanıza rağmen, onun davranışları aynı şekilde devam ediyor mu?
Şu soruları kendinize sorun:
Kendi yaralarınızın tamiri için, özgüveninizi, özdeğerliliğinizi, özyeterliliğinizi yeniden kazanabilmeniz için daha neler yapmalısınız?
Eğer aynı kişiyle yolunuza devam etmek istiyorsanız, hala sevginiz varsa; yıllarınızı verdiğiniz ilişkinizin telafisi ve iletişiminizin daha iyi olması için daha neler yapmalısınız?
Not: Eğer siz duygusal şiddete maruz kalan değil, maruz bırakansanız;
- Bu yazıyı okuduktan sonra kendinizi olumlu yönde deştirebilir misiniz?
- Kendi başınıza değiştiremiyorsanız;
sevdikleriniz ve kendi mutluluğunuz için, yıllarınızı verdiğiniz ilişkinizin telafisi ve iletişiminizin daha iyi olması için daha neler yapabilirsiniz?
Sevgiyle kalın.
Ayşegül Özkonak
Aile Danışmanı
Kişisel Gelişim Eğitmeni ve Sosyal İletişim Danışmanı
www.aysegulozkonak.com
aysegulozkonak@gmail.com